Bà Vũ Thị Chân Phương – Chủ tịch UBCKNN phát biểu. Ảnh Hà Anh
Ngày 4/5/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong tình hình mới. Nghị quyết không chỉ thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng trong phát triển kinh tế tư nhân mà còn đặt ra những mục tiêu cụ thể, đồng bộ nhằm khai thông những điểm nghẽn về thể chế, vốn và môi trường kinh doanh. Đây được đánh giá là bước đột phá có tính chiến lược trong nỗ lực phát triển thị trường vốn và thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế.
Theo Nghị quyết, đến năm 2030, cả nước phấn đấu có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp tư nhân hoạt động hiệu quả, trong đó tối thiểu 20 doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh quốc tế, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GDP dự kiến đạt 60–65%. Tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam hướng tới có khoảng 3 triệu doanh nghiệp tư nhân, với đóng góp ổn định trên 60% GDP. Điều này cho thấy vị trí, vai trò của doanh nghiệp tư nhân không chỉ được thừa nhận mà còn được xác định là một trong những động lực chính của tăng trưởng, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế.
Một điểm nhấn quan trọng trong Nghị quyết 68 là chủ trương hoàn thiện thể chế, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng, khơi thông năm nguồn lực trọng yếu: đất đai, vốn, nhân lực chất lượng cao, tài sản đang bị tranh chấp và các thủ tục hành chính rườm rà. Trong đó, khơi thông dòng vốn cho doanh nghiệp thông qua phát triển thị trường chứng khoán được xem là nhiệm vụ trọng tâm. Nghị quyết yêu cầu giảm mạnh số lượng thủ tục hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, từ khoảng 95 thủ tục xuống còn 63–64, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, triển khai hệ thống giao dịch mới (như hệ thống KRX) nhằm nâng cao hiệu quả, tính minh bạch và năng lực xử lý thị trường.
Nghị quyết cũng đề cao vai trò của quản trị doanh nghiệp và các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng bộ tiêu chí ESG (môi trường, xã hội và quản trị) để nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và tiến tới nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi. Đặc biệt, để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp sẽ được tính khấu trừ chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) vào chi phí tính thuế ngay trong kỳ tính thuế năm 2025 – đây là động thái được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao.
Nghị quyết 68 cũng đưa ra nguyên tắc quan trọng về bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, trong đó khẳng định không hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế; không áp dụng hồi tố bất lợi; tách bạch rạch ròi giữa trách nhiệm cá nhân của người quản lý và tư cách pháp nhân của doanh nghiệp. Điều này tạo nền tảng pháp lý vững chắc, giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư, phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh ổn định.
Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch UBCKNN nhận định, Nghị quyết 68 - NQ/TW đã tạo nên hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ tới cộng đồng DN, đặc biệt là các công ty đại chúng và DN niêm yết trên thị trường chứng khoán. Với tầm nhìn đến năm 2030, Nghị quyết nhấn mạnh đến vai trò của DN trong đổi mới sáng tạo, hội nhập kinh tế và tạo việc làm.
Lãnh đạo UBCKNN phân tích: Trong 8 nhóm giải pháp trọng tâm, nhóm thứ hai – "hoàn thiện thể chế" đề cập rõ việc hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị. Đây là lợi thế lớn đối với các DN đang niêm yết bởi mô hình quản trị minh bạch, hiệu quả vốn là nền tảng họ đang theo đuổi.
"Thời gian qua, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đã có những bước tiến rõ nét. Việc triển khai hệ thống KRX, thúc đẩy tính công khai và minh bạch hay nỗ lực nâng hạng thị trường đều cho thấy cam kết rõ ràng từ các cơ quan quản lý", bà Vũ Thị Chân Phương chia sẻ.
Số thủ tục hành chính trong lĩnh vực chứng khoán cũng được cắt giảm mạnh, từ 95 thủ tục xuống còn khoảng 63–64 thủ tục. Song song đó, từng thủ tục cũng được rà soát để giảm bớt giấy tờ, đơn giản hóa quy trình. Đây là bước đi quan trọng nhằm xây dựng cầu nối vững chắc giữa DN và thị trường vốn, qua đó thúc đẩy làn sóng lên sàn niêm yết.
Tại hội thảo, các đại biểu tập trung bàn thảo giải pháp cụ thể để nâng cấp quản trị công ty theo các tiêu chuẩn ASEAN và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), tạo nền tảng dài hạn cho năng lực cạnh tranh. Cùng đó, VIOD cập nhật kết quả Thẻ điểm Quản trị công ty khu vực ASEAN (ACGS) năm 2024.
Theo VIOD, Việt Nam đang trên mục tiêu cần tăng điểm xếp hạng lên trên mức trung bình, cải thiện về mặt bằng quản trị. Top 5 doanh nghiệp có điểm số cao nhất về thẻ điểm quản trị công ty sẽ đại diện Việt Nam tham dự và được vinh danh tại Lễ trao giải Quản trị công ty ASEAN 2025 vào tháng 7 tại Malaysia.
Bên cạnh việc tiếp tục triển khai sâu sáng kiến quản trị công ty "VNCG50" - Top các doanh nghiêp tiên phong và cam kết nâng cao quản trị công ty tại Việt Nam, tại hội thảo, VIOD ra mắt sáng kiến Quản trị Công ty Bứt phá - BCGI, triển khai đồng bộ rộng rãi cho các doanh nghiệp đang tăng trưởng mạnh.
Sáng kiến BCGI nhằm nâng cao quản trị công ty theo nguyên tắc “tuân thủ chủ động", trợ giúp doanh nghiệp chủ động nâng cấp quản trị để bắt nhịp với yêu cầu mới từ thị trường và thể chế. Sáng kiến tập trung vào nhóm giải pháp thứ 2 của
Nghị quyết 68-NQ/TW, hướng tới hoàn thiện thể chế, nâng cao hệ thống quản trị công ty hiện đại theo chuẩn mực quốc tế; bảo đảm tính minh bạch, hiệu quả và phát triển bền vững cho các doanh nghiệp tham gia thị trường chứng khoán.
Hiện Chính phủ đang tích cực xây dựng và hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 68, như các nghị định, thông tư, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Quốc hội trong việc rà soát, điều chỉnh pháp luật theo tinh thần Nghị quyết 198/QH15. Kế hoạch hành động của Chính phủ (Nghị quyết 139-NQ/CP và 138/NQ-CP) cũng đặt mục tiêu ban hành đầy đủ hướng dẫn trong năm 2025, tạo điều kiện sớm đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống.
Việc ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW thể hiện bước đi chiến lược, đồng thời là cam kết mạnh mẽ của Đảng trong việc tạo dựng môi trường phát triển lành mạnh, bền vững cho khu vực kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, để hiện thực hóa những mục tiêu lớn mà Nghị quyết đặt ra, cần có sự đồng lòng, chủ động không chỉ từ phía Nhà nước mà còn từ chính cộng đồng doanh nghiệp – với tư duy đổi mới, minh bạch và sẵn sàng hội nhập.
PV
