Quang cảnh Diễn đàn
Diễn đàn cấp cao cố vấn tài chính Việt Nam năm thứ 2 năm 2024 do Báo Đầu tư và Cộng đồng cố vấn tài chính Việt Nam tổ chức đã thu hút 300 khách tham dự trực tiếp là đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia uy tín, lãnh đạo các tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, các doanh nghiệp niêm yết, công ty bất động sản, công chúng đầu tư.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộkế hoạchvàđầu tư Trần Quốc Phương cho biết, mặc dù xu hướng phục hồi là tích cực, nhưng kinh tế Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, do những diễn biến khó lường của tình hình thế giới, khu vực và cả vấn đề nội tại của nền kinh tế.Khó bên ngoài khó cả bên trong, nên sức ép điều hành kinh tế là rất lớn,yêu cầu đặt ra cho các nhà quản lý là cần theo dõi sát, nhanh nhạy nắm bắt tình hình, dự báo sớm để điều chỉnh, phản ứng chính sách kịp thời, thích ứng cả trong ngắn hạn, trung và dài hạn.
Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, là cơ quan tham mưu chiến lược cho Đảng, Chính phủ về điều hành kinh tế vĩ mô, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Chính phủ hoàn thiện thể chế và xây dựng các cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn… Để nền kinh tế có thể về đích kế hoạch 2024, cần tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ, làm mới các động lực truyền thống về đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu; đồng thời bổ sung, đẩy mạnh tận dụng cơ hội từ các động lực tăng trưởng mới, mô hình kinh tế mới, như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, hay các ngành công nghiệp mới nổi như sản xuất chip, bán dẫn, năng lượng tái tạo…
Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại Diễn đàn
Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thực hiện các dự án hạ tầng chiến lược cũng là một giải pháp quan trọng. Cùng với đó, cần chuẩn bị tốt các điều kiện để thu hút các làn sóng chuyển dịch đầu tư nước ngoài, nhất là trong các lĩnh vực bán dẫn, AI, hydrogen…; đồng thời thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, chính sách, bảo đảm hài hòa, xử lý các tình huống trong ngắn hạn và phát triển trong trung, dài hạn, đặc biệt là trong tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho doanh nghiệp trong nước phát triển.
“Thách thức và sức ép là rất lớn, nhưng Chính phủ Việt Nam đã xác định không lùi bước trước khó khăn. Chúng ta phải kiên định với mục tiêu Quốc hội đã quyết nghị, bình tĩnh, kiên trì thực hiện các giải pháp đã đề ra, đồng thời theo dõi sát tình hình để có phản ứng chính sách kịp thời, chủ động, hiệu quả, một khi thị trường và kinh tế thế giới có vạn biến” – Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Nguyễn Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Diễn đàn là dịp để các diễn giả có cơ hội trao đổi, thảo luận về cách ứng biến trong vạn biến để xây dựng, bảo toàn và gia tăng giá trị tài sản của mình. Đồng thời mong muốn thông qua hoạt động kết nối tại Diễn đàn, các nhà đầu tư sẽ tìm được cho mình những cố vấn phù hợp nhất, cùng bồi đắp nên một thị trường quản lý gia sản đang phát triển hết sức năng động.
Theo báo cáo của AFA Capital, tổng quan kinh tế toàn cầu nửa đầu năm 2024, tình hình kinh tế nhìn chung có sự phục hồi. Hàng loạt những rủi ro địa chính trị xảy ra đã khiến giá hàng hóa toàn cầu tăng vọt, gây trở ngại cho việc kiểm soát lạm phát và chính sách tiền tệ của những Ngân hàng Trung ương lớn trên thế giới. Chính điều này đã gây ra sự phân cực trong chính sách tiền tệ giữa các quốc gia lớn đặc biệt là FED và ECB. Triển vọng kinh tế vĩ mô toàn cầu phục hồi nhưng chậm. Chỉ số PMI của các khu vực kinh tế chính cho thấy sự tích cực trong tháng 6/2024 và tiếp tục duy trì xu hướng phục hồi từ tháng 7/2023. Chỉ số PMI của Mỹ tiếp tục duy trì trên mức 50. Trong khi đó, tín hiệu tích cực hơn đối với kinh tế Trung Quốc, Nhật Bản và đặc biệt là Châu Âu khi chỉ số này đang có dấu hiệu tăng trở lại. Đây có thể là chỉ báo sớm cho sự phục hồi của khu vực này khi ECB đã phát đi tín hiệu nhiều khả năng NHTW này sẽ giảm lãi suất trong tháng 6/2024 khi lạm phát đang dần về mục tiêu 2% của ECB.
Với Việt Nam, số liệu kinh tế vĩ mô từ đầu năm 2024 đến nay đều cho thấy tín hiệu tăng. Tuy nhiên cũng cần phải cân nhắc về mức nền thấp của quý 1 và quý 2 năm 2023 giúp cho số liệu có nhiều sự tích cực. Nếu nhìn về xu hướng của số liệu kinh tế Vĩ mô Việt Nam, cho thấy đà phục hồi đang chững lại trong thời gian gần đây. Đặc biệt là nhóm bán lẻ hàng hóa và dịch vụ khi số liệu đang đi ngang từ tháng 12 năm ngoái (Đã bao gồm giai đoạn Tết Nguyên Đán).
Diễn đàn diễn ra 2 phiên thảo luận chuyên sâu. Phiên 1 với chủ đề “Kịch bản kinh tế vĩ mô” vàPhiên 2 với chủ đề “Nắm bắt cơ hội trong quản trị danh mục đầu tư” với sự tham gia của các diễn giả, chuyên gia đến từ Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia; Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB); Ngân hàng Nam Á Bank; Công ty Chứng khoán VPS; Công ty Quản lý quỹ đầu tư Dragon Capital Việt Nam; Công ty Chứng khoán Rồng Việt;... Các diễn giả đã tập trung thảo luận chuyên sâu về các kịch bản kinh tế toàn cầu và Việt Nam nói riêng; về các cơ hội, tỷ trọng các tài sản đầu tư nhằm đạt hiệu quả trong danh mục và chuyên sâu về danh mục cổ phiếu. Đồng thời, phân tích, cung cấp cái nhìn toàn cảnh về kinh tế vĩ mô Việt Nam, đặc biệt là thị trường tài chính, tiền tệ, những thách thức và cơ hội, các triển vọng trong tương lai, từ đó đưa ra giải pháp nhằm phát triển các thị trường này, hỗ trợ không chỉ hệ thống tài chính - ngân hàng, các công ty chứng khoán, cộng đồng doanh nghiệp nói chung… vượt thách thức, đón bắt cơ hội, mà còn góp phần quan trọng thúc đẩy nền kinh tế tăng tốc, phát triển.
Phát biểu tại Diễn đàn, chuyên gia kinh tế trưởng tại Việt Nam, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) -ông Nguyễn Bá Hùng, cho rằng, kinh tế thế giới tiếp tục xu thế khó khăn nhưng khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam có những điểm sáng và dự báo những triển vọng nhất định trong thời gian tới. Đồng thời nhấn mạnh các yếu tố tác động đến chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu; những yếu tố của thế giới tác động đến nền kinh tế của khu vực nói chung và Việt Nam nói riêng. Việt Nam có nền kinh tế mở, do vậy cần tiếp tục tăng cường hợp tác trong khu vực và quốc tế; cùng với đó cần tiếp tục có các chính sách tài khóa, biện pháp cải cách nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp để phát triển thị trường nội địa.
Các đại biểu khách mời tham gia phiên thảo luận
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội chỉ ra điểm khác biệt cơ bản trong cách thức điều hành kinh tế xã hội của năm 2024 khi mục tiêu ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng được đặt lên, trong khi năm 2023 đặt trọng tâm vào kiểm soát kinh tế vĩ mô.
Với yếu tố thị trường hiện tại, tính cạnh tranh của doanh nghiệp ở thị trường trong nước và nước ngoài đều trở nên gay gắt hơn. Nếu như trước đây, doanh nghiệp có thể giành lại thị phần khi thị trường phục hồi nhưng hiện tại sẽ có rất nhiều đối thủ cạnh tranh tham gia giành lấy thị phần cùng các hàng rào gia nhập khó khăn hơn và hành vi của người tiêu dùng cũng khó dự đoán hơn.
Về thể chế, Chính phủ hiện đang điều hành chính sách rất quyết liệt, kiểm soát chất lượng của các văn bản từ khâu ban hành, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, giảm câu chuyện "một cửa nhiều ngách".
Ngay như tại kỳ họp Quốc hội lần này, các luật mới như luật Đấu giá tài sản, luật Thủ đô… có tác động lớn về hoạt động kinh tế xã hội. Để ứng biến, các doanh nghiệp cần bám sát để ứng biến khi luật lệ đã được thông qua, thậm chí có kịch bản sớm từ khi có dự thảo.
TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cho rằng: Các rủi ro, thách thức chính trong năm 2024 - 2025 là xung đột địa chính trị phức tạp và gia tăng cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn. Đáng lưu ý, lạm phát và lãi suất dù giảm nhưng còn cao; rủi ro nợ công và nợ tư vẫn cao.
Bên cạnh đó, đà phục hồi chậm lại ở 1 số nước (Mỹ, Nhật Bản, Anh và Trung Quốc…),kéo theo tăng trưởng toàn cầu năm 2024 thấp hơn năm 2023, nhưng sẽ phục hồi dần trong năm 2025. Rủi ro an ninh năng lượng, an ninh lương thực vẫn hiện hữu; biến đổi khí hậu bất thường. Phân tích các cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư Việt Nam, TS Cấn Văn Lực cho rằng, các động lực tăng trưởng đang phục hồi, dù không đồng đều.
Cụ thể, nền tảng vĩ mô và quản trị rủi ro được tích lũy tốt lên; rủi ro tài khóa (nợ công, nợ nước ngoài, nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ…) ở mức trung bình, dư địa chính sách tài khóa vẫn còn, góp phần giảm bớt áp lực đối với chính sách tiền tệ.Đồng thời, lạm phát tăng trong tầm kiểm soát; lãi suất giảm, tỷ giá và nợ xấu tăng trong tầm kiểm soát; thị trường chứng khoán tăng khá nhờ kỳ vọng nâng hạng thị trường và bất động sản đang dần phục hồi.
TS. Cấn Văn Lực cũng lưu ý, các xu hướng kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi năng lượng… tiếp tục được đẩy mạnh, qua đó thúc đẩy chuyển đổi số, tài chính xanh, đầu tư xanh. Đặc biệt, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, thông qua việc nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược với Mỹ, Nhật Bản, Australia, nhờ đó sẽ thúc đẩy thương mại, đầu tư, du lịch…
Bên cạnh đó, cơ cấu lại nền kinh tế, hoàn thiện thể chế được thúc đẩy, điển hình là đẩy nhanh thời điểm áp dụng các luật mới ban hành như Luật đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Tổ chức tín dụng… lên sớm hơn 5 tháng, góp phần thúc đẩy phục hồi thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp và hoạt động tài chính – ngân hàng trở nên lành mạnh, bền vững hơn.
Tuy nhiên, ông Lực cũng lưu ý các thách thức như du lịch (nhất là quốc tế) phục hồi mạnh nhưng chi tiêu còn ít; sản xuất công nghiệp phục hồi từ tháng 5/2023, tuy nhiên chưa vững chắc. Doanh nghiệp còn nhiều khó khăn chủ yếu do vấn đề pháp lý, môi trường kinh doanh; vốn đầu tư tư nhân còn thận trọng; thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi nhưng còn chậm. Thể chế cho các lĩnh vực mới (kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn….) còn chậm ban hành trong khi tình trạng sợ sai, sợ trách nhiệm, chậm thực thi công vụ còn diễn ra…
TS. Cấn Văn Lực cho biết, năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn khoảng 213,5 nghìn tỷ đồng, trong đó lĩnh vực bất động sản khoảng 80.000 tỷ đồng (37%),là những con số không đáng lo ngại.
Từ các phân tích trên, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, bối cảnh hiện nay cơ hội vẫn nhiều hơn thách thức, nhà đầu tư cần phải biết khẩu vị rủi ro của mình để đa dạng hóa danh mục đầu tư, sử dụng đòn bẩy hợp lý..., chú trọng tích lũy kiến thức, kinh nghiệm. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ chuyên môn của các trung gian tài chính khác.
Các chuyên gia phân tích, hiện nay bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đối diện với những biến động, rủi ro địa chính trị tăng cao, lạm phát còn dai dẳng và có sự phân cực lớn trong điều hành chính sách tiền tệ của các quốc gia có tác động tới kinh tế Việt Nam. Mỹ và châu Âu tiếp tục thắt chặt, trong khi các quốc gia châu Á đã xoay trục sang nới lỏng. Vì vậy, việc nhận rõ những biến số quan trọng tác động đến kinh tế để xây dựng kịch bản đầu tư chủ động, linh hoạt là vô cùng cần thiết./.
PV.
