Sáng 17/10, Viện nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung Ương (CIEM), tổ chức công bố báo cáo đánh giá tác động dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB),trong đó quy định bổ sung nước giải khát có đường theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào đối tượng chịu thuế TTĐB.Dự thảo đề xuất áp dụng mức thuế suất là 10%.
Theo CIEM, khi áp dụng thuế TTĐB 10% đối với nước giải khát có đường tác động cụ thể tới ngành nước giải khát như quy mô sản xuất bị co hẹp, giá trị sản xuất đều giảm.
Các doanh nghiệp ngành nước giải khát đề xuất, chưa áp dụng thuế TTĐB đối với nước giải khát có đường bởi thời gian qua chịu liên tiếp những cú “sốc” về dịch bệnh và biến động khó lường của nền kinh tế.
Bà Chu Thị Vân Anh, Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) cho rằng, khi chưa có đầy đủ các đánh giá tác động, VBA kiến nghị xem xét cân nhắc chưa nên bổ sung mặt hàng nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB tại lần sửa đổi này.
Một số doanh nghiệp cho biết thêm, nếu phân tích chuyên sâu, lượng đường gây ra bệnh béo phì không hoàn toàn đến từ nước giải khát. 5g/100ml không thể là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh béo phì. Trên thị trường có nhiều mặt hàng khác có hàm lượng đường cao như trà sữa, bánh kẹo … Vậy có nên đánh thuế và đánh thuế như vậy liệu có công bằng?
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho rằng, những mặt hàng khác có đường không bị đánh thuế, bởi lượng tiêu dùng sử dụng không nhiều bằng nước giải khát. Người Việt Nam đang sử dụng nước giải khát nhiều lên, việc này hoàn toàn ảnh hưởng tới sức khoẻ và môi trường.
Bà Trần Thị Nhị Hà, Phó trưởng ban Dân nguyện (thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội) phát biểu
Theo bà Trần Thị Nhị Hà, Phó trưởng ban Dân nguyện (thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội), khi đề xuất ý kiến đánh thuế TTĐB, có nhiều phản hồi từ dư luận và cử tri, tuy nhiên bà thừa nhận “Có đánh thuế hay không?” là một câu hỏi khó trả lời.
"Việc đánh thuế chủ yếu để điều tiết hành vi người tiêu dùng và áp dụng với mặt hàng hoá gây tác động xấu tới sức khoẻ và môi trường. Cần phải đánh giá nước giải khát có đường có ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng hay không, từ đó có cơ sở để đưa ra quyết định áp dụng thuế với mặt hàng này”, bà Hà bày tỏ.
Cũng theo ông Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch Ủy ban QH Doanh nghiệp & Pháp Chế, Tập đoàn Tân Hiệp Phát, 5 năm gần đây, doanh nghiệp đóng góp ngân sách 1.000 tỷ đồng/năm song đến nay chưa thấy đánh giá tác động kỹ càng về chính sách từ cơ quan soạn thảo, cũng chưa có cơ sở điều chỉnh hành vi với người tiêu dùng trong việc hạn chế sử dụng mặt hàng này khi chính sách thực thi.Về tính công bằng của chính sách, đại diện Tân Hiệp Phát cho biết trước đây sữa, một mặt hàng dinh dưỡng quan trọng, từng được đưa vào mặt hàng chịu thuế, hiện đã được bỏ ra khỏi danh mục này. Còn nước giải khát có đường hiện được nguyên nhân của bệnh béo phì nhưng thực tế béo phì còn do nhiều nguyên nhân khác. Ông Hưng nêu một số nhóm sản phẩm chứa nhiều đường như bánh kẹo, bánh trung thu thì có bị đánh thuế hay không.
Nguyễn Hằng
