Những năm qua, ngành nông nghiệp Bắc Giang phát triển ổn định, cơ cấu chuyển dịch theo hướng tích cực, nhiều vùng sản xuất tập trung quy mô lớn được hình thành, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Trong đó, vùng cây ăn quả gần 52.000 ha, gồm vùng vải thiều tập trung 28.000 ha, vùng cây có múi gần 11.000 ha; ngoài ra vùng rau an toàn gần 12.000 ha, đàn lợn gần 1 triệu con, đàn gia cầm trên 20 triệu con… Bắc Giang có 27 làng nghề đã được công nhận và nhiều sản phẩm chủ lực, đặc trưng, tiềm năng.

Đến nay, tỉnh Bắc Giang có 205 sản phẩm OCOP với 174 sản phẩm 3 sao, 31 sản phẩm 4 sao và 01 sản phẩm tiềm năng 5 sao cấp quốc gia, 01 sản phẩm điểm du lịch của gần 150 chủ thể đăng ký tham gia chương trình OCOP. Trong đó  hơn  88,3% sản phẩm của các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, 11,7% sản phẩm của các hộ gia đình; doanh thu ước tính trên 800 triệu đồng/HTX, lợi nhuận bình quân một HTX đạt khoảng 250 triệu đồng/HTX/năm.

Bắc Giang nổi tiếng với sản phẩm OCOP được chế biến từ vải thiều

Trên địa bàn tỉnh có nhiều chủ thể HTX có trình độ, nhiệt huyết khởi nghiệp từ nông nghiệp, tạo ra nhiều sản phẩm thể hiện sự sáng tạo của người dân. Tiêu biểu như:  Giấm Kim Ngân; Trà hoa vàng; Mỳ Chũ; Bún Đa Mai, Vải thiều Lục Ngạn, Gà đồi Yên Thế…

Để triển khai chương trình OCOP đạt hiệu quả cao, hàng năm, tỉnh Bắc Giang đã xây dựng kế hoạch và bố trí nguồn vốn cho chương trình. Các địa phương trong tỉnh ưu tiên nguồn vốn sự nghiệp hỗ trợ các dự án phát triển theo chuỗi giá trị, các chủ thể là hợp tác xã tham gia phát triển sản phẩm OCOP, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, tổ chức các lớp tập huấn ngắn với sản phẩm thế mạnh của địa phương, hỗ trợ thiết kế logo, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu sản phẩm, xây dựng dữ liệu sản phẩm, thực hiện OCOP truy xuất nguồn gốc, xây dựng mẫu cách thức thực hiện một sản phẩm hoàn chỉnh để đánh giá, xếp hạng.

Bắc Giang cũng đã vận dụng cơ chế, chính sách khác nhau hỗ trợ chủ thể sản xuất bổ sung các nội dung khác về chất lượng, bao bì, nhãn mác, đảm bảo theo yêu cầu của bộ tiêu chí phân hạng các sản phẩm OCOP. Từ đó thúc đẩy sản xuất, tạo điều kiện và động lực cho người sản xuất mạnh dạn đầu tư, phát triển sản phẩm lợi thế của địa phương. Hướng chủ thể phát triển sản phẩm của địa phương với niềm tự hào với quê hương, bản xứ. Cùng với đó tiếp tục củng cố, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh, ưu tiên phát triển HTX, doanh nghiệp nhỏ và vừa để sản xuất các sản phẩm, dịch vụ có lợi thế, có khả năng cạnh tranh theo hướng liên kết sản xuất.

Đạt được kết quả trên là bới Bắc Giang đã khai thác hiệu quả những lợi thế sẵn có, chương trình OCOP nhận được sự quan tâm sát sao của các cấp lãnh đạo, các ban, ngành, sự vào cuộc đồng hành, tham gia của cả hệ thống chính trị. Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh được triển khai sâu, rộng, phù hợp về định hướng, chính sách góp phần phát huy thế mạnh địa phương, gìn giữ bản sắc văn hóa, khơi dậy tiềm năng sản xuất nông nghiệp, tác động đến phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới.

Để phát triển và lan tỏa Chương trình OCOP, Bắc Giang thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức cho các chủ thể tham gia chương trình. Đồng thời, hỗ trợ cho các HTX, doanh nghiệp, chủ thể  sản phẩm OCOP tham gia các hội chợ triển lãm, xúc tiến thương mại tại các tỉnh như: Quảng Ninh, Lào Cai, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hòa Bình,… và một số điểm giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP tại các huyện, siêu thị lớn và các sàn thương mại điện tử.

Gian hàng giới thiệu sản phẩm tiêu biểu của Bắc Giang

Chi Cục trưởng, Chi cục Phát triển nông thôn Nguyễn Văn Luy cho biết: Thực tế quá trình triển khai thực hiện sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm OCOP còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ. Hoạt động sản xuất các sản phẩm chủ lực tại hầu hết các địa phương vẫn mang tính tự phát, thủ công, quy cách mẫu mã sản phẩm hạn chế, thiếu sức cạnh tranh trên thị trường. Số lượng sản phẩm OCOP nhiều nhưng đa phần mới chỉ đạt ở cấp độ 3 sao; việc thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông, lâm nghiệp để phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết, giá trị chưa nhiều. Xác định rõ sản phẩm OCOP là các sản phẩm chủ lực mang tính đặc trưng ở mỗi địa phương, mang lại giá trị kinh tế cao,thời gian tới, Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh  Bắc Giang tiếp tục hướng dẫn các địa phương tập trung phát triển sản phẩm OCOP gắn với du lịch nhằm thu hút du khách, đồng thời quảng bá hoạt động du lịch, tiêu thụ và nâng cao giá trị cho sản phẩm OCOP của tỉnh. Triển khai thực hiện từ 1-3 sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch tại các huyện Lục Ngạn, Sơn Động, Yên Thế, Tân Yên... Cùng với đó là tăng cường xây dựng và hoàn thiện các chuỗi liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Đặc biệt, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức phổ biến, tập huấn, đào tạo kỹ năng số cho hộ sản xuất nông nghiệp; hỗ trợ kết nối hộ sản xuất nông nghiệp với sàn TMĐT để hướng dẫn tham gia giao dịch trên sàn TMĐT. Đảm bảo 100% các sản phẩm OCOP đáp ứng tiêu chí 3 sao trở lên của địa phương được đưa lên sàn TMĐT. Kịp thời cung cấp thông tin mùa vụ, sản lượng thu hoạch, nuôi trồng; thời điểm thu hoạch sản phẩm nông nghiệp; khung giá thu mua sản phẩm nông sản ổn định; xác nhận chủng loại và phẩm cấp sản phẩm nông sản cho các đơn vị cung cấp sàn TMĐT. Đồng thời, chủ động phối hợp với các đơn vị để làm tốt công tác truyền thông, tuyên truyền quảng bá, giới thiệu các sản phẩm địa phương với các địa phương khác trong nước và quốc tế.

Có thể khẳng định, phát triển sản phẩm OCOP chính là động lực quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển của kinh tế khu vực nông nghiệp nông thôn theo hướng nội sinh và gia tăng giá trị sản phẩm hàng hóa, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.                                                                                              

 Tuấn Thành