Theo số liệu của Hải quan, 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo đạt gần 6,37 triệu tấn với trị giá hơn 3,26 tỷ USD, tăng 3,7% về lượng nhưng giảm 15,4% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2024. Philippines tiếp tục là nước nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam với gần 2,9 triệu tấn, chiếm 45,9%, tăng 4,2% so với cùng kỳ.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì Hội nghị - Ảnh: VGP/Vũ Phong
Theo quy định, Bộ Nông nghiệp Philippines sẽ phải báo cáo Tổng thống để xem xét lại chính sách. Được biết, nhu cầu tiêu thụ gạo nội địa nước này vẫn rất lớn (ước khoảng 5 triệu tấn/năm), nên nhiều khả năng Philippines sẽ quay lại nhập khẩu vào cuối tháng 10 hoặc trong tháng 11-12 để bảo đảm nguồn cung dịp lễ, Tết. Thực tế, một số doanh nghiệp Việt Nam đã ghi nhận tín hiệu đàm phán trở lại từ khách hàng Philippines.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam đã khuyến nghị các doanh nghiệp bình tĩnh, theo dõi sát diễn biến từ Philippines; tiếp tục duy trì trao đổi, thương lượng với khách hàng để sẵn sàng khi thị trường mở lại. Cùng với đó, doan nghiệp nên chủ động mở rộng thị trường thay thế nhằm giảm phụ thuộc vào một thị trường đơn lẻ. Tích cực thu mua, tạm trữ lúa gạo từ nông dân để ổn định giá và bảo đảm nguồn cung cho xuất khẩu khi cơ hội quay lại.
Chủ trì hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, việc Philippines bất ngờ tạm dừng trong hai tháng, cộng thêm thông báo tạm ngừng trước đó của Indonesia, đã khiến thị trường xuất khẩu gạo gặp khó khăn hơn về đầu ra, giá gạo có phần giảm so với khu vực. Tuy nhiên, Bộ trưởng khẳng định, việc Philippines hay Indonesia, hay ngay cả những thị trường truyền thống khác, tạm dừng nhập khẩu thường chỉ mang tính ngắn hạn. Bản thân các nước này chưa thể tự chủ hoàn toàn về nguồn cung lương thực do nhiều yếu tố tự nhiên, chính trị, xã hội. Vì vậy, chúng ta có cơ sở để tin tưởng rằng sau khi tạm dừng, họ vẫn sẽ quay trở lại nhập khẩu.
Tuy nhiên, Bộ trưởng nhấn mạnh, các doanh nghiệp tuyệt đối không được chủ quan. Dù có nhiều yếu tố thuận lợi nhưng thị trường lúa gạo vốn rất đặc thù và nhạy cảm. Nếu chủ quan, chúng ta có thể phải trả giá đắt. Đây là yêu cầu quan trọng cần đặt ra trong chỉ đạo, điều hành và triển khai các giải pháp thời gian tới./.
PV