Bứt phá chiến lược mới cho thị trường bán lẻ Việt Nam

Tín hiệu tăng trưởng mạnh mẽ và định hướng lớn từ Chiến lược 2326/QĐ-TTg

Việc Chính phủ ban hành Quyết định 2326/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển thị trường bán lẻ Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đánh dấu bước chuyển quan trọng về tầm nhìn và phương thức quản trị thị trường. Mục tiêu trọng tâm của Chiến lược là đưa mạng lưới bán lẻ trong nước trở thành một hệ thống văn minh, hiện đại, bền vững, có khả năng hội nhập sâu với thương mại quốc tế, đồng thời gắn chặt với định hướng phát triển thương mại nội địa.

Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước Trần Hữu Linh nhấn mạnh: “Thị trường bán lẻ đang duy trì tốc độ tăng trưởng rất sôi động. Trong năm 2024, mức tăng trưởng đạt từ 9 đến 9,5% và theo số liệu chín tháng đầu năm 2025, tăng trưởng đạt gần 11%. Con số này cho thấy thị trường bán lẻ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế, đồng thời khẳng định nhu cầu cấp thiết phải có chiến lược dài hạn để phát triển hạ tầng, chính sách và chất lượng hàng hóa”.

Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương

Theo Cục trưởng Trần Hữu Linh, Chiến lược 2326/QĐ-TTg tập trung vào ba nhóm nhiệm vụ then chốt gồm hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến hoạt động phân phối. Hiện đại hóa toàn diện hạ tầng bán lẻ từ chợ truyền thống đến siêu thị và trung tâm thương mại. Nâng cao chất lượng hàng hóa nội địa gắn với bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Ông cho rằng một thị trường bán lẻ bền vững không thể tách rời nhiệm vụ chuẩn hóa chất lượng hàng Việt, tăng cường kiểm soát gian lận thương mại cũng như tạo niềm tin cho người tiêu dùng về nguồn gốc và giá trị sản phẩm.

Cục trưởng Trần Hữu Linh cũng nhìn nhận: “Thương mại điện tử là động lực tăng trưởng mới đầy tiềm năng. Tỷ trọng thương mại điện tử hiện chiếm gần 11% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu năm 2025 dự kiến đạt trên 32 tỷ USD. Đây là kênh phân phối hiệu quả giúp hàng Việt mở rộng thị trường, đồng thời buộc doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, tiêu chuẩn sản phẩm và phương thức quản trị”.

Hệ sinh thái phân phối, logistics và yêu cầu nâng cao năng lực nội địa

Cùng với tăng trưởng mạnh, thị trường bán lẻ Việt Nam đang đối diện những điểm nghẽn lớn về hạ tầng và chi phí logistics. Cục trưởng Trần Hữu Linh phân tích rằng giá hàng hóa ở một số thời điểm chưa phù hợp với thu nhập của đại đa số người dân, nguyên nhân chủ yếu đến từ chi phí lưu thông cao. Muốn giải bài toán này, Việt Nam phải đẩy mạnh đầu tư và quy hoạch đồng bộ hệ thống trung tâm logistics, kho bãi, cảng cạn, kết nối liền mạch nhà sản xuất với hệ thống phân phối. Khi chi phí trung gian được giảm thiểu, giá thành sẽ hợp lý hơn, tạo điều kiện để hàng Việt tăng sức cạnh tranh ngay tại thị trường nội địa.

Cục trưởng Trần Hữu Linh chia sẻ: “Thị trường bán lẻ bền vững chỉ có thể hình thành khi năng lực sản xuất và tiêu thụ nội địa đủ mạnh. Đây cũng là nền tảng quan trọng để xuất khẩu bền vững, bởi một doanh nghiệp không thể chinh phục thị trường quốc tế nếu không đứng vững ở thị trường nội địa. Chính vì vậy, Bộ Công Thương đang triển khai nhiều chương trình chuẩn hóa hàng Việt, lựa chọn sản phẩm đủ tiêu chuẩn quốc tế và kết nối doanh nghiệp với các hệ thống phân phối toàn cầu”.

Ở góc nhìn của doanh nghiệp, Chủ tịch Tập đoàn IPPG Johnathan Hạnh Nguyễn đánh giá cao Chiến lược 2326/QĐ-TTg khi tạo ra khuôn khổ chính sách nhằm thúc đẩy sự tham gia sâu hơn của doanh nghiệp vào chuỗi giá trị toàn cầu. Ông cho rằng: “Việt Nam đang sở hữu năng lực sản xuất thuộc nhóm dẫn đầu thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực thời trang và giày dép, đủ khả năng chuyển dịch từ “Made for the world” sang “Vietnamese brand for the world”. Chính trình độ sản xuất, tay nghề và quy trình đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế đã tạo nền tảng để doanh nghiệp Việt mạnh dạn xây dựng thương hiệu mang bản sắc riêng và hướng tới thị trường quốc tế”.

Ông Johnathan Hạnh Nguyễn, Chủ tịch Tập đoàn IPPG

Chủ tịch IPPG dẫn chứng sự thành công của nhiều thương hiệu châu Á như Gentle Monster, Greyhound hay Charles & Keith, cho thấy thương hiệu nội địa hoàn toàn có thể vươn tầm toàn cầu nếu được đầu tư bài bản về câu chuyện văn hóa, chất lượng và hệ thống phân phối. Ông nhận định Việt Nam sở hữu quy mô dân số hơn 100 triệu người, ngành hàng không và du lịch tăng trưởng nhanh, là điều kiện lý tưởng để hình thành các thương hiệu cao cấp đậm dấu ấn Việt.

Gỡ rào cản chính sách, thúc đẩy thương hiệu Việt và hình thành trung tâm bán lẻ khu vực

Nêu quan điểm về những rào cản chính sách, ông Johnathan Hạnh Nguyễn cho rằng dù cơ quan quản lý đã có nhiều cải cách mang tính hỗ trợ, một số vấn đề như phân loại mã HS, trị giá hải quan hay sự chưa đồng bộ về thuế vẫn khiến doanh nghiệp mất nhiều thời gian và chi phí tuân thủ. Trong bối cảnh Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, ông kỳ vọng khung pháp lý cần có tính dự báo cao hơn, thống nhất hơn và tiệm cận chuẩn quốc tế nhằm tạo môi trường đầu tư ổn định cho thị trường bán lẻ cao cấp.

Theo ông Johnathan Hạnh Nguyễn: “IPPG đang tận dụng hệ sinh thái độc đáo gồm bán lẻ thời trang, cửa hàng miễn thuế, bán lẻ sân bay, F&B và logistics để triển khai chiến lược “Import premium - Export selective”. Doanh nghiệp không chỉ đưa các thương hiệu quốc tế vào Việt Nam mà còn sàng lọc và hỗ trợ các thương hiệu Việt đạt chuẩn toàn cầu, đưa vào hệ thống bán lẻ sân bay và từng bước thâm nhập thị trường quốc tế. Đây chính là bệ phóng tự nhiên giúp thương hiệu Việt bước ra thế giới một cách bài bản”.

Trong bối cảnh Việt Nam định hướng trở thành trung tâm mua sắm và trung chuyển hàng hóa cao cấp của khu vực, ông Hạnh Nguyễn cho rằng chính sách ưu đãi cho kho ngoại quan, khu phi thuế quan và trung tâm phân phối gắn với sân bay sẽ tạo cú hích để doanh nghiệp đặt kho hàng khu vực ngay trong nước. Khi đó, Việt Nam không chỉ thu hút luồng hàng quốc tế mà còn nâng cao vị thế trong mạng lưới logistics toàn cầu, tạo thêm việc làm chất lượng cao và thúc đẩy du lịch mua sắm.

Ông nhấn mạnh rằng nếu có chính sách phù hợp, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm đến mua sắm và trung chuyển hàng cao cấp mới của châu Á. IPPG sẵn sàng đóng vai trò tiên phong, kết nối các thương hiệu quốc tế và đồng hành cùng các doanh nghiệp trong hành trình đưa thương hiệu Việt vươn tầm quốc tế.

PV.