Giữa những đồi chè xanh mướt và những cánh rừng bạt ngàn, xã Yên Trạch, tỉnh Thái Nguyên hiện lên như một thước phim sống động, kể về câu chuyện giảm nghèo bền vững – nơi tri thức, ý chí và niềm tin thắp sáng con đường vươn lên của người dân. Được thành lập ngày 1/7/2025 trên cơ sở sáp nhập ba xã Yên Ninh, Yên Trạch và Yên Đổ, địa phương non trẻ này nhanh chóng khẳng định vị thế là điểm sáng của tỉnh trong nỗ lực giảm nghèo đa chiều, hướng tới xây dựng nông thôn mới nâng cao.
Phát huy nội lực, tạo sinh kế bền vững cho người dân
Với diện tích hơn 112 km², dân số hơn 23.500 người, Yên Trạch thừa hưởng lợi thế từ cây chè và rừng cùng bề dày truyền thống văn hóa – xã hội. Người dân trên địa bàn chủ yếu dựa vào nông nghiệp truyền thống, sản xuất nhỏ lẻ, thiếu vốn, thiếu kỹ thuật và kết nối thị trường, chịu ảnh hưởng lớn trước biến động giá cả hoặc thiên tai. Hạ tầng giao thông nội đồng chưa đồng bộ, dịch vụ xã hội như y tế, giáo dục, nước sạch còn hạn chế, một bộ phận nhỏ vẫn còn tư tưởng trông chờ chính sách, thiếu ý chí tự vươn lên…đây chính là những khó khăn trong giải bài toán giảm nghèo bền vững.
Trước thực trạng đó, ngay sau khi hoạt động theo mô hình chính quyền hau cấp, lãnh đạo UBND xã Yên Trạch đã nhanh chóng ổn định tổ chức, đưa ra nhiều giải pháp tạo đà cho kinh tế - xã hội địa phương phát triển. Bà Nguyễn Thu Hương, Chủ tịch UBND xã chia sẻ: Chúng tôi xác định cây chè và kinh tế rừng là hai trụ cột phát triển kinh tế chiến lược. Người dân được khuyến khích chuyển đổi giống chè năng suất cao, áp dụng quy trình canh tác an toàn, hữu cơ, hình thành vùng nguyên liệu gắn chế biến và truy xuất nguồn gốc.
Bên cạnh chè, xã phát triển rừng gỗ lớn, mô hình nông-lâm kết hợp, hỗ trợ chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi ong lấy mật, nghề phụ và du lịch cộng đồng gắn bản sắc văn hóa. Đồng thời, địa phương củng cố hợp tác xã, tổ hợp tác để nông dân liên kết với doanh nghiệp, nâng cao giá trị sản phẩm. Hiện Yên Trạch đã có 6 sản phẩm OCOP được công nhận.
Chè là cây trồng chủ lực, mang lại hiệu quả kinnh tế cao ở Yên Trạch
Trao cơ hội, thắp niềm tin
Được biết, giai đoạn 2021–2024, Yên Trạch được phân bổ hơn 2 tỷ đồng từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giải ngân 100% cho các dự án sinh kế và đào tạo nghề. Nhiều mô hình tiêu biểu như nuôi dê lai sinh sản, nuôi bò cái Lai Sind…
Song song đó, xã chú trọng “giảm nghèo về thông tin”: phủ sóng 4G tới nhà văn hóa xóm, trang bị máy tính tại xã, trường học và nhà văn hóa, giúp người dân tiếp cận tri thức, học canh tác hữu cơ, quản lý rừng bền vững và kết nối thị trường. Nhật ký điện tử và phần mềm truy xuất nguồn gốc giúp sản phẩm chè, OCOP nâng uy tín và mở rộng thị trường trực tuyến.
Nhờ nỗ lực đồng bộ, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn 4,9% (tháng 10/2025) – vượt 150% chỉ tiêu tỉnh giao. Thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 54 triệu đồng/năm, hạ tầng giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa được đầu tư đồng bộ. Quan trọng hơn cả là sự chuyển biến nhận thức: người dân chủ động học nghề, vay vốn, áp dụng kỹ thuật mới và lan tỏa tinh thần tương trợ qua mô hình “mỗi xóm giúp đỡ một hộ nghèo”.
Yên Trạch hướng tới năm 2030 trở thành xã nông thôn mới nâng cao, xây dựng chuỗi giá trị nông – lâm nghiệp bền vững với chè, gỗ và sản phẩm OCOP làm trụ cột. Xã chú trọng đào tạo nghề, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, đồng thời phát triển du lịch sinh thái gắn với bản sắc văn hóa địa phương.
Với tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng” cùng khát vọng vươn lên mạnh mẽ, Yên Trạch đang từng bước khẳng định là điểm sáng – nơi giảm nghèo không chỉ là con số, mà là hành trình thắp sáng ý chí, gieo niềm tin và khơi dậy khát vọng hạnh phúc trong từng người dân.
Tuấn Thành